งานแกะสลักหินทรายโบราณ 2 ชิ้น ซึ่งเชื่อว่าถูกขโมยไปจากประเทศไทยและลักลอบนำเข้าไปยังประเทศสหรัฐอเมริกาในช่วงสงครามเวียดนาม กำลังถูกส่งคืนกลับประเทศ เดิมทีงานแกะสลักเป็นทับหลัง – คานค้ำ – ซึ่งอยู่ในปราสาทหินที่มีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 10 และเป็นรูปของพระอินทร์และยมราชตามความเชื่อของศาสนาฮินดู ซึ่งเป็นเวลาหลายทศวรรษที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเชียในซานฟรานซิสโก วัตถุโบราณเหล่านี้มีกำหนดจะจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงของไทย
พิพิธภัณฑ์ซานฟรานซิสโกกล่าวว่าเคยต้องการส่งคืนหน้าบันให้ประเทศไทย แต่โต้แย้งข้อกล่าวหาของผู้เชี่ยวชาญที่ว่าหน้าบันเหล่านี้ถูกขโมยไป
“เรารู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งที่หินแกะสลักโบราณเหล่านี้กลับไปยังประเทศต้นทาง” Jay Xu ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์กล่าวในถ้อยแถลง
การส่งคืนโบราณวัตถุกลับประเทศไทย เกิดขึ้นหลังจากการสอบสวนสามปีโดยกระทรวงความมั่นคงแห่งมาตุภูมิของสหรัฐฯ เจ้าหน้าที่ได้เรียนรู้ว่าโบราณวัตถุถูกนำเข้าอย่างผิดกฎหมาย ทำให้ถูกริบภายใต้กฎหมายของรัฐบาลกลาง ซีบีเอสรายงาน ในเดือนกุมภาพันธ์ว่า สหรัฐฯ ได้บรรลุข้อตกลงกับเมืองซานฟรานซิสโกซึ่งตกลงที่จะริบสิ่งของดังกล่าว อธิบดีกรมศิลปากร พลเอก ประทีป เพ็งตะโก กล่าวกับสำนักข่าวเอเอฟพีว่า ภาพหินแกะสลักโบราณดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของอาณาจักรขอมโบราณ ซึ่งมีฐานอยู่ในกัมพูชาของยุคปัจจุบัน
“หินแกะสลักโบราณได้รับการประเมินว่าจะถูกนำออกไปช่วงระหว่างปี 1958 และ 1969 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปี 1965-66 เห็นว่ามีโบราณวัตถุของไทยสูญหายไปจำนวนมาก” เขากล่าว
เชื่อกันว่าโบราณวัตถุมาจากปราสาทเขาโล้นในจังหวัดสระแก้ว และปราสาทหนองหงส์ในจังหวัดบุรีรัมย์ หนังสือพิมพ์บางกอกโพสต์รายงาน
พิธีส่งมอบมีขึ้นในนครลอสแอนเจลิสเมื่อต้นสัปดาห์นี้ระหว่างทางการสหรัฐและสถานกงสุลใหญ่ ณ นครลอสแอนเจลิส
พิธีส่งคืนกลับมาตุภูมิในนครลอสแอนเจลิสที่มีการวางพวงมาลัย รำบวงสรวง และสวดมนต์
“การส่งคืนโบราณวัตถุเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี และวัฒนธรรมต่อรัฐบาลไทยและประชาชนชาวไทย” กระทรวงการต่างประเทศของไทยระบุในเวลานั้น
“เชื่อกันว่าวัตถุโบราณอันศักดิ์สิทธิ์ทั้งสองชิ้นถูกส่งออกอย่างผิดกฎหมายจากประเทศไทยประมาณปี พ.ศ. 2503 ในช่วงสงครามเวียดนาม”
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประเทศอื่นๆ ได้เล็งเห็นการเรียกร้องให้ส่งสิ่งประดิษฐ์ที่ถูกขโมยกลับประเทศด้วยเช่นกัน
ในปี 2014 ออสเตรเลียตกลงที่จะส่งคืนรูปปั้นฮินดูโบราณ 2 องค์ที่ถูกกล่าวหาว่าขโมยมาจากวัดต่างๆ ให้กับอินเดีย ในขณะที่ปีที่แล้ว ฝรั่งเศสตกลงที่จะส่งคืนสิ่งของที่ถูกปล้นไปในช่วงยุคอาณานิคมให้กับเซเนกัลและเบนิน
ที่มา www.bbc.com