วางแผน “เกษียณ 2 รอบ” รับเทรนด์อายุยืน 100 ปี

ในยุคที่ความก้าวหน้าทางการแพทย์และสาธารณสุขทำให้มนุษย์มีแนวโน้มอายุยืนยาวขึ้นถึง 100 ปี แนวคิดการวางแผนชีวิตและการเงินแบบดั้งเดิมอาจไม่เพียงพออีกต่อไป การเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคตจึงต้องปรับเปลี่ยนไปตามบริบทใหม่นี้

• แนวคิด “เกษียณ 2 รอบ” คือการแบ่งช่วงชีวิตหลังการทำงานหลักออกเป็นสองระยะ เพื่อรับมือกับความท้าทายของอายุที่ยืนยาวขึ้นและสร้างความมั่นคงทางการเงิน
• ความเสี่ยงเงินหมดก่อนวัย หรือ Longevity Risk เป็นปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้เกิดการวางแผนการเงินรูปแบบใหม่ที่ยืดหยุ่นและครอบคลุมระยะเวลายาวนานขึ้น
• การวางแผนเกษียณที่มีประสิทธิภาพต้องอาศัยการผสมผสานกลยุทธ์หลากหลาย ทั้งการออม การลงทุนระยะยาว การสร้างรายได้จากหลายช่องทาง และการมีหลักประกันที่มั่นคง
• การเริ่มต้นวางแผนตั้งแต่เนิ่นๆ และการทบทวนแผนอย่างสม่ำเสมอเป็นกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จในการสร้างอนาคตที่มั่นคงทางการเงินในระยะยาว
• การสื่อสารและวางแผนร่วมกับครอบครัวช่วยให้การเปลี่ยนผ่านในแต่ละช่วงของชีวิตเป็นไปอย่างราบรื่นและได้รับการสนับสนุนที่ดี

ภาพรวมของการวางแผนเกษียณในยุคใหม่

การวางแผน เกษียณ 2 รอบ รับเทรนด์อายุยืน 100 ปี กำลังกลายเป็นแนวทางสำคัญสำหรับการจัดการการเงินส่วนบุคคลในปัจจุบัน แนวคิดนี้เกิดขึ้นเพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงทางประชากรศาสตร์และเศรษฐกิจที่สำคัญ เมื่อผู้คนมีชีวิตที่ยืนยาวกว่าในอดีตอย่างมีนัยสำคัญ การเกษียณอายุแบบดั้งเดิมที่ทำงานจนถึงอายุ 60 ปีแล้วหยุดพักผ่อนไปตลอดชีวิตอาจไม่สอดคล้องกับความเป็นจริงอีกต่อไป ความเสี่ยงที่เงินออมจะไม่เพียงพอต่อการดำรงชีพ (Longevity Risk) จึงเพิ่มสูงขึ้น ทำให้ต้องมีการทบทวนและออกแบบแผนชีวิตและการเงินใหม่ทั้งหมด

บทความนี้จะเจาะลึกถึงแนวคิดการเกษียณสองรอบอย่างละเอียด ตั้งแต่ความหมาย เหตุผลความจำเป็น ไปจนถึงกลยุทธ์และขั้นตอนการวางแผนที่เป็นรูปธรรม เพื่อให้ผู้อ่านสามารถนำไปปรับใช้และสร้างความมั่นคงทางการเงินสำหรับชีวิตที่อาจยาวนานถึงหนึ่งศตวรรษได้อย่างมีประสิทธิภาพ การทำความเข้าใจในเรื่องนี้จึงไม่ใช่เพียงทางเลือก แต่เป็นความจำเป็นสำหรับคนทุกวัยที่ต้องการสร้างอนาคตที่ปราศจากความกังวลทางการเงิน

ทำความเข้าใจแนวคิด “เกษียณ 2 รอบ” คืออะไร

แนวคิดการเกษียณสองรอบเป็นการปรับกระบวนทัศน์เกี่ยวกับการวางแผนชีวิตหลังการทำงานหลัก โดยมองว่าชีวิตไม่ได้แบ่งออกเป็นเพียงสองช่วงคือ “วัยทำงาน” และ “วัยเกษียณ” อีกต่อไป แต่เป็นการออกแบบชีวิตให้มีความยืดหยุ่นและสอดคล้องกับพลังงาน ความสนใจ และสถานะทางการเงินในแต่ละช่วงวัยที่ยาวนานขึ้น

นิยามและความหมายที่แท้จริง

การเกษียณรอบแรก (First Retirement) ไม่ได้หมายถึงการหยุดทำงานโดยสิ้นเชิง แต่เป็นการเปลี่ยนผ่านจากการทำงานประจำเต็มเวลาที่อาจมีความเครียดสูง ไปสู่การทำงานในรูปแบบที่ยืดหยุ่นมากขึ้น เช่น การทำงานพาร์ทไทม์ การเป็นที่ปรึกษา การทำฟรีแลนซ์ หรือการเปลี่ยนอาชีพไปทำในสิ่งที่รัก (Passion) ซึ่งอาจสร้างรายได้น้อยลงแต่ให้ความสุขและความพึงพอใจทางใจมากกว่า ช่วงเวลานี้เปรียบเสมือน “ช่วงพักครึ่ง” ของชีวิต ที่ยังคงมีรายได้เพื่อหล่อเลี้ยงค่าใช้จ่ายและลดการพึ่งพิงเงินออมเพื่อการเกษียณ ทำให้เงินลงทุนยังคงมีโอกาสเติบโตต่อไป

การเกษียณรอบที่สอง (Second Retirement) คือการเกษียณอย่างแท้จริง ซึ่งหมายถึงการหยุดทำงานเพื่อสร้างรายได้โดยสมบูรณ์ และใช้ชีวิตด้วยเงินออม เงินลงทุน หรือรายได้จากทรัพย์สิน (Passive Income) ที่สะสมมาตลอดชีวิต ช่วงเวลานี้มักจะเกิดขึ้นเมื่อบุคคลรู้สึกว่ามีความพร้อมทางการเงินอย่างเต็มที่ หรือเมื่อสุขภาพและพลังงานไม่เอื้ออำนวยต่อการทำงานอีกต่อไป แนวคิดนี้ช่วยให้เงินออมที่เตรียมไว้สามารถรองรับค่าใช้จ่ายไปได้จนถึงช่วงสุดท้ายของชีวิตได้อย่างแท้จริง

ความแตกต่างจากการเกษียณแบบดั้งเดิม

ความแตกต่างที่สำคัญระหว่างการเกษียณสองรอบและการเกษียณแบบดั้งเดิมอยู่ที่ “ความต่อเนื่องของรายได้” และ “ความยืดหยุ่นของชีวิต” การเกษียณแบบเดิมมักเป็นการหยุดทำงานแบบฉับพลัน (Cliff Retirement) ซึ่งทำให้กระแสเงินสดจากค่าจ้างหายไปทันที ในขณะที่แนวคิดเกษียณสองรอบเป็นการค่อยๆ ลดระดับการทำงานลง (Phased Retirement) ทำให้มีรายได้เข้ามาอย่างต่อเนื่องและลดแรงกดดันทางการเงินได้อย่างมาก

เหตุผลที่ต้องวางแผน “เกษียณ 2 รอบ” ในศตวรรษที่ 21

การปรับเปลี่ยนมาสู่แนวคิดการเกษียณสองรอบไม่ได้เกิดขึ้นโดยไม่มีเหตุผล แต่เป็นผลมาจากปัจจัยแวดล้อมหลายประการที่กำลังเปลี่ยนแปลงโลกของการทำงานและการใช้ชีวิตอย่างสิ้นเชิง

ปรากฏการณ์อายุยืน 100 ปี (The Perennials)

คำว่า “The Perennials” ถูกใช้เพื่ออธิบายกลุ่มคนที่ไม่จำกัดตัวเองด้วยอายุ แต่ใช้ชีวิตและทำงานตามความสนใจและความสามารถอย่างต่อเนื่อง การแพทย์ที่ก้าวหน้าทำให้คนในยุคปัจจุบันมีสุขภาพแข็งแรงและมีอายุขัยเฉลี่ยที่สูงขึ้นอย่างมาก การมีชีวิตอยู่ถึง 90 หรือ 100 ปีไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป ซึ่งหมายความว่าระยะเวลาหลังเกษียณจะยาวนานขึ้นจากเดิมที่เคยคาดการณ์ไว้ที่ 20-25 ปี อาจกลายเป็น 30-40 ปี การมีช่วงเวลาที่ไม่ได้ทำงานยาวนานขนาดนั้นโดยไม่มีรายได้ใหม่เข้ามาเลย ย่อมสร้างความเสี่ยงทางการเงินมหาศาล

ความท้าทายจาก Longevity Risk หรือความเสี่ยงเงินหมดก่อนวัย

Longevity Risk คือความเสี่ยงที่บุคคลจะมีอายุยืนยาวกว่าที่คาดการณ์ไว้ ทำให้เงินออมที่เตรียมไว้สำหรับการเกษียณหมดลงก่อนที่จะเสียชีวิต ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาคุณภาพชีวิตในช่วงบั้นปลาย

ความเสี่ยงนี้เป็นปัจจัยขับเคลื่อนที่สำคัญที่สุดของแนวคิดเกษียณสองรอบ การทำงานต่อในเกษียณรอบแรกไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มรายได้ แต่ยังเป็นการ “ซื้อเวลา” ให้กับพอร์ตการลงทุน เงินออมก้อนหลักยังคงถูกเก็บไว้และปล่อยให้เติบโตต่อไปด้วยพลังของดอกเบี้ยทบต้น แทนที่จะถูกถอนออกมาใช้ทันทีตั้งแต่อายุ 60 ปี ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงที่เงินจะหมดลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพที่เพิ่มสูงขึ้นตามวัย

เป็นความจริงที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ว่าเมื่ออายุมากขึ้น ค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพย่อมเพิ่มสูงขึ้นตามมา ไม่ว่าจะเป็นค่ารักษาพยาบาลสำหรับโรคเรื้อรัง ค่าตรวจสุขภาพประจำปี ค่าเบี้ยประกันสุขภาพที่สูงขึ้น หรืออาจรวมถึงค่าใช้จ่ายในการดูแลระยะยาว (Long-term care) ค่าใช้จ่ายเหล่านี้มักเป็นตัวแปรที่คาดการณ์ได้ยากและอาจส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อแผนการเงินที่วางไว้ การมีรายได้ต่อเนื่องในช่วงเกษียณรอบแรกจึงเป็นเหมือนกันชนทางการเงินที่ช่วยรองรับค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดคิดเหล่านี้ได้โดยไม่กระทบกับเงินออมหลัก

กลยุทธ์การวางแผนการเงินเพื่อรองรับชีวิตที่ยืนยาว

เพื่อให้แนวคิดการวางแผน เกษียณ 2 รอบ ประสบความสำเร็จ การวางรากฐานทางการเงินที่แข็งแกร่งเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ซึ่งต้องอาศัยกลยุทธ์ที่หลากหลายและมองการณ์ไกล

พลังของดอกเบี้ยทบต้น: เครื่องมือสำคัญสำหรับการออมระยะยาว

หลักการของดอกเบี้ยทบต้น (Compound Interest) คือการที่ผลตอบแทนจากการลงทุนไม่ได้คิดจากเงินต้นเท่านั้น แต่ยังคิดจากผลตอบแทนที่สะสมมาก่อนหน้านี้ด้วย ทำให้เงินเติบโตแบบก้าวกระโดดในระยะยาว ยิ่งมีระยะเวลาในการลงทุนนานเท่าไหร่ พลังของมันก็จะยิ่งทวีคูณมากขึ้นเท่านั้น การวางแผนเกษียณสองรอบที่ชะลอการถอนเงินก้อนใหญ่ออกมาใช้ จะช่วยให้สินทรัพย์มีเวลาทำงานและเติบโตผ่านกลไกนี้ได้อย่างเต็มที่ การเริ่มต้นออมและลงทุนตั้งแต่เนิ่นๆ แม้จะเป็นจำนวนเงินไม่มากในแต่ละเดือน แต่เมื่อผ่านไประยะเวลา 30-40 ปี จะสามารถสร้างความแตกต่างได้อย่างมหาศาล

การสร้างกระแสเงินสดจากหลายช่องทาง (Passive Income)

การพึ่งพารายได้จากแหล่งเดียวมีความเสี่ยงสูง การสร้างรายได้จากหลายช่องทาง หรือ Passive Income เป็นกลยุทธ์ที่ช่วยสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาว แหล่งรายได้เหล่านี้อาจรวมถึง:

• เงินปันผลจากหุ้น: การลงทุนในหุ้นของบริษัทที่มีพื้นฐานดีและมีนโยบายจ่ายเงินปันผลสม่ำเสมอ
• ดอกเบี้ยจากตราสารหนี้: เช่น พันธบัตรรัฐบาล หรือหุ้นกู้เอกชน ที่ให้ผลตอบแทนเป็นดอกเบี้ยตามกำหนด
• ค่าเช่าจากอสังหาริมทรัพย์: การลงทุนในคอนโดมิเนียม บ้านเช่า หรืออาคารพาณิชย์เพื่อปล่อยเช่า
• รายได้จากทรัพย์สินทางปัญญา: เช่น ค่าลิขสิทธิ์จากหนังสือ เพลง หรือสิทธิบัตรต่างๆ

การมีกระแสเงินสดเหล่านี้เข้ามาอย่างสม่ำเสมอจะช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน และทำให้ไม่ต้องถอนเงินลงทุนก้อนหลักออกมาใช้บ่อยครั้ง

การกระจายความเสี่ยงในการลงทุน

ไม่มีสินทรัพย์ใดที่ให้ผลตอบแทนดีที่สุดในทุกสภาวะตลาด การกระจายการลงทุน (Asset Allocation) ไปในสินทรัพย์หลากหลายประเภทเป็นหลักการพื้นฐานที่สำคัญเพื่อลดความผันผวนของพอร์ตการลงทุนโดยรวม โดยทั่วไปจะแบ่งการลงทุนไปยังสินทรัพย์ต่างๆ เช่น:

• ตราสารทุน (หุ้น): มีความเสี่ยงสูง แต่มีโอกาสให้ผลตอบแทนสูงในระยะยาว
• ตราสารหนี้ (พันธบัตร/หุ้นกู้): มีความเสี่ยงต่ำกว่า ให้ผลตอบแทนสม่ำเสมอ ช่วยสร้างความมั่นคงให้พอร์ต
• อสังหาริมทรัพย์: ทั้งในรูปแบบของการลงทุนโดยตรงและผ่านกองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ (REITs)
• สินทรัพย์ทางเลือกอื่นๆ: เช่น ทองคำ หรือสินค้าโภคภัณฑ์ เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากเงินเฟ้อ

สัดส่วนการลงทุนควรปรับเปลี่ยนไปตามช่วงอายุและความสามารถในการรับความเสี่ยง โดยในช่วงวัยเริ่มต้นทำงานอาจเน้นลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงสูง และค่อยๆ ปรับพอร์ตให้มีความอนุรักษ์นิยมมากขึ้นเมื่อใกล้ถึงวัยเกษียณ

ความสำคัญของประกันบำนาญในแผนเกษียณ

ประกันบำนาญ (Annuity) เป็นเครื่องมือทางการเงินที่ออกแบบมาเพื่อการเกษียณโดยเฉพาะ โดยผู้เอาประกันจะชำระเบี้ยประกันในช่วงวัยทำงาน และบริษัทประกันจะจ่ายเงินบำนาญคืนให้เป็นรายงวดอย่างสม่ำเสมอหลังเกษียณไปจนตลอดชีวิตหรือตามระยะเวลาที่กำหนด ประกันบำนาญทำหน้าที่เป็น “เงินเดือน” ในวัยเกษียณ ช่วยสร้างความแน่นอนทางการเงินและรับประกันว่าจะมีกระแสเงินสดใช้จ่ายสำหรับค่าใช้จ่ายที่จำเป็นไปตลอดชีวิต การมีประกันบำนาญที่จ่ายเงินไปจนถึงอายุ 99 ปี เป็นหนึ่งในเสาหลักที่สำคัญในการรับมือกับ Longevity Risk ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ขั้นตอนการสร้างแผน “เกษียณ 2 รอบ” ฉบับปฏิบัติ

การวางแผนที่มีประสิทธิภาพต้องมีขั้นตอนที่ชัดเจนและสามารถนำไปปฏิบัติได้จริง ต่อไปนี้คือ 5 ขั้นตอนสำคัญในการสร้างแผนเกษียณสองรอบสำหรับอนาคตที่ยืนยาว

ขั้นตอนที่ 1: กำหนดเป้าหมายชีวิตและการเงิน

ขั้นตอนนี้คือการตอบคำถามสำคัญกับตัวเองว่าต้องการใช้ชีวิตอย่างไรในแต่ละช่วง เริ่มจากการจินตนาการภาพชีวิตในอนาคต:

• เกษียณรอบแรก: ต้องการเริ่มเมื่ออายุเท่าไหร่? ต้องการทำงานรูปแบบไหน (พาร์ทไทม์, ที่ปรึกษา, ทำตามฝัน)? ต้องการรายได้จากส่วนนี้ประมาณเท่าไหร่ต่อเดือน?
• เกษียณรอบที่สอง: ต้องการหยุดทำงานโดยสมบูรณ์เมื่ออายุเท่าไหร่? ไลฟ์สไตล์ที่ต้องการเป็นแบบไหน (เรียบง่าย, ท่องเที่ยว, ทำกิจกรรม)?
• คำนวณเงินที่ต้องใช้: ประเมินค่าใช้จ่ายรายเดือนที่คาดว่าจะเกิดขึ้นในแต่ละช่วง โดยต้องคำนึงถึงอัตราเงินเฟ้อ (ประมาณ 2-3% ต่อปี) และค่ารักษาพยาบาลที่อาจเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในระยะยาว การมีตัวเลขเป้าหมายที่ชัดเจนจะทำให้การวางแผนในขั้นตอนต่อไปทำได้ง่ายขึ้น

ขั้นตอนที่ 2: ประเมินสถานะการเงินและจัดการหนี้สิน

ก่อนจะเดินไปข้างหน้า ต้องทราบก่อนว่าจุดที่ยืนอยู่ปัจจุบันคือที่ไหน ทำการรวบรวมข้อมูลทางการเงินทั้งหมดเพื่อสร้าง “งบดุลส่วนบุคคล” ซึ่งประกอบด้วย:

• สินทรัพย์: เงินสด, เงินฝาก, เงินลงทุนในกองทุนรวม, หุ้น, อสังหาริมทรัพย์, กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ, ประกันสะสมทรัพย์ ฯลฯ
• หนี้สิน: หนี้บัตรเครดิต, สินเชื่อส่วนบุคคล, หนี้บ้าน, หนี้รถยนต์ ฯลฯ

ความมั่งคั่งสุทธิ (Net Worth) คือ สินทรัพย์ลบด้วยหนี้สิน จากนั้นควรวางแผนจัดการหนี้สินที่มีดอกเบี้ยสูง เช่น หนี้บัตรเครดิต ให้หมดไปโดยเร็วที่สุด เพราะหนี้สินเหล่านี้เป็นตัวบ่อนทำลายความสามารถในการออมและการลงทุนอย่างร้ายแรง

ขั้นตอนที่ 3: ออกแบบและดำเนินการตามแผนการลงทุน

จากเป้าหมายในขั้นตอนที่ 1 และสถานะการเงินในขั้นตอนที่ 2 ถึงเวลาออกแบบกลยุทธ์การลงทุนที่เหมาะสม โดยพิจารณาจากระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้และระยะเวลาการลงทุนที่มี กำหนดสัดส่วนการลงทุนในสินทรัพย์ประเภทต่างๆ (Asset Allocation) และเลือกผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่สอดคล้องกับแผน เช่น กองทุนรวมดัชนี, กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF), ประกันชีวิตควบการลงทุน (Unit-Linked) หรือประกันบำนาญ สิ่งสำคัญที่สุดคือการเริ่มต้นลงมือทำและมีวินัยในการออมและการลงทุนอย่างสม่ำเสมอ (Dollar-Cost Averaging)

ขั้นตอนที่ 4: ติดตาม ทบทวน และปรับแผนอย่างสม่ำเสมอ

แผนการเงินไม่ใช่สิ่งที่สร้างขึ้นครั้งเดียวแล้วจบ แต่เป็นแผนที่ต้องปรับเปลี่ยนไปตามสถานการณ์ชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไป ควรมีการทบทวนแผนอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง เพื่อประเมินผลการดำเนินงานของพอร์ตการลงทุนและปรับเปลี่ยนกลยุทธ์ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน เช่น เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในหน้าที่การงาน สถานะครอบครัว หรือเป้าหมายในชีวิต การปรับแผนอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้มั่นใจได้ว่ายังคงอยู่บนเส้นทางที่ถูกต้องสู่เป้าหมายที่วางไว้

ขั้นตอนที่ 5: สื่อสารและวางแผนร่วมกับครอบครัว

การเงินมักเป็นเรื่องที่ส่งผลกระทบต่อทุกคนในครอบครัว การสื่อสารแผนการเกษียณและเป้าหมายทางการเงินให้คู่สมรสหรือสมาชิกในครอบครัวได้รับทราบเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้ทุกคนมีความเข้าใจและสนับสนุนซึ่งกันและกัน การวางแผนร่วมกันจะช่วยให้การตัดสินใจทางการเงินที่สำคัญเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ลดความขัดแย้ง และสร้างความมั่นคงให้กับครอบครัวโดยรวมในระยะยาว

ข้อควรระวังและคำแนะนำเพิ่มเติม

แม้ว่าแนวคิดการเกษียณสองรอบจะมีประโยชน์อย่างมาก แต่ก็มีข้อควรพิจารณาและข้อผิดพลาดที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อให้การวางแผนเป็นไปอย่างราบรื่น การรีบเกษียณเร็วเกินไปโดยไม่มีแผนการเงินที่รอบคอบและครอบคลุมเป็นความเสี่ยงที่สำคัญ หลายคนอาจมุ่งเน้นไปที่การมีอิสรภาพทางการเงินในระยะสั้น จนลืมคำนึงถึงค่าใช้จ่ายในระยะยาวที่อาจเกิดขึ้น โดยเฉพาะค่ารักษาพยาบาลในช่วงบั้นปลายชีวิต ซึ่งอาจทำให้เงินที่สะสมมาหมดลงเร็วกว่าที่คาด

ดังนั้น การวางแผนเกษียณที่ดีจึงควรเริ่มต้นให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ การเริ่มต้นตั้งแต่วัยทำงานตอนต้นจะช่วยให้มีระยะเวลาในการสะสมความมั่งคั่งและใช้ประโยชน์จากพลังของดอกเบี้ยทบต้นได้อย่างเต็มศักยภาพ การสร้างวินัยทางการเงินตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยลดความกดดันและทำให้การบรรลุเป้าหมายการเกษียณที่มั่นคงเป็นไปได้ง่ายขึ้นในอนาคต

บทสรุป: การเตรียมความพร้อมสู่วัยเกษียณที่มั่นคงและยั่งยืน

การวางแผน เกษียณ 2 รอบ ไม่ใช่เป็นเพียงเทรนด์ใหม่ แต่เป็นแนวทางปฏิบัติที่จำเป็นเพื่อรับมือกับความเป็นจริงของโลกยุคใหม่ที่ผู้คนมีอายุยืนยาวขึ้น การปรับเปลี่ยนมุมมองจากการ “หยุดทำงาน” มาเป็นการ “เปลี่ยนรูปแบบการทำงาน” ในเกษียณรอบแรก ช่วยสร้างความยืดหยุ่นทั้งในด้านการใช้ชีวิตและสถานะทางการเงิน ช่วยลดความเสี่ยงเงินหมดก่อนวัย และสร้างความมั่นคงที่ยั่งยืนไปจนถึงอายุ 100 ปี

ความสำเร็จในการวางแผนนี้ขึ้นอยู่กับการผสมผสานกลยุทธ์ที่หลากหลาย ทั้งการลงทุนระยะยาวเพื่อสร้างการเติบโต การสร้างกระแสเงินสดจากหลายแหล่ง การมีหลักประกันที่มั่นคงเช่นประกันบำนาญ และที่สำคัญที่สุดคือการเริ่มต้นวางแผนและลงมือทำอย่างมีวินัยตั้งแต่วันนี้ การเตรียมความพร้อมอย่างรอบด้านจะช่วยให้สามารถใช้ชีวิตในวัยเกษียณได้อย่างมีความสุข มีอิสระ และปราศจากความกังวลทางการเงินอย่างแท้จริง