EV 3.5 เฟสใหม่! รัฐอุดหนุน ‘สลับแบต’ แก้เกมชาร์จช้า

มาตรการสนับสนุนยานยนต์ไฟฟ้าเฟสใหม่ หรือ EV 3.5 ได้รับการเปิดเผยอย่างเป็นทางการ โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมการใช้และการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งนำเสนอนวัตกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาคอขวดสำคัญ นั่นคือระยะเวลาในการชาร์จแบตเตอรี่

สรุปประเด็นสำคัญของมาตรการ EV 3.5

• ระยะเวลาดำเนินการ: มาตรการ EV 3.5 มีกรอบระยะเวลา 4 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2567 ถึง 2570 เพื่อสร้างความต่อเนื่องในการสนับสนุนตลาด
• เงินอุดหนุนและสิทธิประโยชน์ทางภาษี: ยังคงมีมาตรการสนับสนุนทางการเงินสำหรับผู้ซื้อรถยนต์ไฟฟ้า และการลดหย่อนภาษีสรรพสามิตสำหรับผู้ผลิต เพื่อกระตุ้นทั้งฝั่งอุปสงค์และอุปทาน
• นวัตกรรมสลับแบตเตอรี่ (Battery Swapping): เป็นครั้งแรกที่มีการส่งเสริมเทคโนโลยีสถานีสลับแบตเตอรี่อย่างเป็นรูปธรรม เพื่อเป็นทางเลือกและแก้ไขปัญหาการรอชาร์จที่ใช้เวลานาน
• เป้าหมายสู่การเป็นศูนย์กลางการผลิต: นโยบายนี้ตอกย้ำวิสัยทัศน์ในการผลักดันให้ประเทศไทยเป็นฐานการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าที่สำคัญในภูมิภาคอาเซียน
• เงื่อนไขทางเทคนิคใหม่:มีการปรับปรุงข้อกำหนดด้านเทคนิคบางประการ เช่น ความจุแบตเตอรี่ขั้นต่ำ เพื่อให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีในปัจจุบันและอนาคต

เจาะลึกมาตรการ EV 3.5 เฟสใหม่! รัฐอุดหนุน ‘สลับแบต’ แก้เกมชาร์จช้า

EV 3.5 เฟสใหม่! รัฐอุดหนุน ‘สลับแบต’ แก้เกมชาร์จช้า คือนโยบายต่อเนื่องจากภาครัฐที่มุ่งส่งเสริมอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าในประเทศไทยให้เติบโตอย่างยั่งยืน มาตรการนี้ไม่เพียงแต่สานต่อการให้เงินอุดหนุนและสิทธิประโยชน์ทางภาษีจากมาตรการ EV 3.0 เดิม แต่ยังเพิ่มมิติใหม่ที่สำคัญเข้ามา คือการสนับสนุนเทคโนโลยีสถานีสลับแบตเตอรี่ (Battery Swapping Station) อย่างจริงจัง เพื่อตอบโจทย์ความท้าทายด้านระยะเวลาในการชาร์จ ซึ่งเป็นหนึ่งในอุปสรรคสำคัญที่ทำให้ผู้บริโภคบางส่วนลังเลที่จะเปลี่ยนมาใช้รถยนต์ไฟฟ้า

ความต่อเนื่องและเป้าหมายของนโยบาย

มาตรการ EV 3.5 ถูกออกแบบมาให้มีระยะเวลาครอบคลุม 4 ปีเต็ม ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2567 ไปจนถึงสิ้นปี พ.ศ. 2570 ซึ่งเป็นการรับช่วงต่อจากมาตรการ EV 3.0 ที่สิ้นสุดลงในปี 2566 การกำหนดกรอบเวลาที่ชัดเจนและยาวนานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับทั้งผู้บริโภคและนักลงทุนในภาคอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า เป้าหมายหลักของนโยบายไม่ได้หยุดอยู่แค่การเพิ่มจำนวนรถยนต์ไฟฟ้าบนท้องถนน แต่ยังมุ่งหวังที่จะผลักดันให้ประเทศไทยก้าวขึ้นเป็นศูนย์กลางการผลิตและประกอบรถยนต์ไฟฟ้า (EV Hub) แห่งภูมิภาคอาเซียน สร้างระบบนิเวศที่แข็งแกร่งตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ

แรงจูงใจทางการเงินและภาษีที่น่าสนใจ

หัวใจสำคัญของมาตรการ EV 3.5 ยังคงเป็นการใช้เครื่องมือทางเศรษฐศาสตร์เพื่อกระตุ้นตลาด โดยประกอบด้วยแรงจูงใจหลักสองส่วน ได้แก่:

1. เงินสนับสนุนสำหรับผู้ซื้อ: ภาครัฐยังคงให้เงินอุดหนุนแก่ผู้ที่ซื้อรถยนต์ไฟฟ้าประเภทต่างๆ เพื่อช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายและทำให้ราคาของรถยนต์ไฟฟ้าเข้าถึงได้ง่ายขึ้น โดยกำหนดวงเงินสนับสนุนสูงสุดที่ 150,000 บาทต่อคันสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าแบตเตอรี่ (BEV) และ 70,000 บาทต่อคันสำหรับรถยนต์ปลั๊กอินไฮบริด (PHEV) ซึ่งเป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนด
2. สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับผู้ผลิต: สำหรับผู้ประกอบการและผู้ผลิตในอุตสาหกรรม จะได้รับสิทธิประโยชน์ในการลดหย่อนภาษีสรรพสามิตสูงสุดถึง 100% เป็นระยะเวลานาน 8 ปี สำหรับรถยนต์ประเภท BEV มาตรการนี้จูงใจให้เกิดการลงทุนตั้งฐานการผลิตในประเทศมากขึ้น ส่งผลดีต่อการจ้างงานและการถ่ายทอดเทคโนโลยี

มาตรการเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของภาครัฐในการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเปลี่ยนผ่านไปสู่ยุคยานยนต์ไฟฟ้าอย่างเต็มรูปแบบ

นวัตกรรมสลับแบตเตอรี่: ทางออกของปัญหาการชาร์จ

หนึ่งในจุดเปลี่ยนที่สำคัญที่สุดของมาตรการ EV 3.5 คือการให้ความสำคัญกับเทคโนโลยีการสลับแบตเตอรี่ หรือ Battery Swapping ซึ่งถูกมองว่าเป็นกลยุทธ์ที่จะมา “แก้เกม” ปัญหาคลาสสิกของการใช้รถยนต์ไฟฟ้า นั่นคือความกังวลเรื่องระยะเวลาในการชาร์จไฟที่ยาวนานเมื่อเทียบกับการเติมน้ำมัน

“มาตรการนี้สนับสนุนการใช้ระบบสลับแบตเตอรี่เพื่อแก้ปัญหาเวลาชาร์จที่นาน ทำให้ผู้ใช้สามารถเปลี่ยนแบตเตอรี่ที่หมดแล้วเป็นแบตเตอรี่ที่ชาร์จเต็มในเวลาอันรวดเร็ว ซึ่งเป็นกลยุทธ์สำคัญในการเพิ่มความสะดวกและลดข้อจำกัดในเรื่องการชาร์จไฟ”

กลไกและข้อดีของ Battery Swapping

สถานีสลับแบตเตอรี่ทำงานคล้ายกับสถานีบริการน้ำมัน ผู้ขับขี่รถยนต์ไฟฟ้าที่แบตเตอรี่ใกล้หมด สามารถขับรถเข้าไปยังสถานี จากนั้นระบบอัตโนมัติจะทำการถอดแบตเตอรี่ลูกเก่าออกและใส่แบตเตอรี่ลูกใหม่ที่ชาร์จไฟเต็ม 100% เข้าไปแทนที่ กระบวนการทั้งหมดนี้ใช้เวลาเพียงไม่กี่นาที ซึ่งรวดเร็วกว่าการชาร์จแบบปกติที่อาจใช้เวลาตั้งแต่ 30 นาทีไปจนถึงหลายชั่วโมง การส่งเสริมนวัตกรรมนี้ถือเป็นการลดอุปสรรคสำคัญในการตัดสินใจซื้อรถยนต์ไฟฟ้า และช่วยให้การใช้งานในชีวิตประจำวันมีความคล่องตัวเทียบเท่ากับรถยนต์สันดาปภายใน

การเปรียบเทียบมาตรการ EV 3.0 และ EV 3.5

แม้ว่า EV 3.5 จะเป็นนโยบายต่อเนื่อง แต่ก็มีการปรับปรุงเงื่อนไขทางเทคนิคบางประการเพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์ตลาดและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไป การปรับเปลี่ยนนี้สะท้อนให้เห็นถึงความพยายามในการยกระดับมาตรฐานของยานยนต์ไฟฟ้าที่จะได้รับสิทธิประโยชน์จากภาครัฐ

ทิศทางอุตสาหกรรม EV ไทยภายใต้มาตรการใหม่

มาตรการ EV 3.5 ไม่ได้ส่งผลกระทบแค่ในมิติของผู้บริโภคเท่านั้น แต่ยังเป็นการกำหนดทิศทางของอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าไทยในภาพรวมไปอีกหลายปีข้างหน้า ทั้งในด้านโครงสร้างพื้นฐาน การผลิต และการแข่งขันในตลาด

การส่งเสริมโครงสร้างพื้นฐานและเป้าหมายระยะยาว

นอกเหนือจากการสนับสนุนเทคโนโลยีสลับแบตเตอรี่แล้ว นโยบายยังคงให้ความสำคัญกับการขยายเครือข่ายสถานีชาร์จไฟฟ้าสาธารณะให้ครอบคลุมทั่วประเทศ เพื่อรองรับจำนวนรถยนต์ไฟฟ้าที่คาดว่าจะเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด รัฐบาลได้ตั้งเป้าหมายที่ท้าทายไว้ว่า ภายในปี พ.ศ. 2579 (ค.ศ. 2036) จะมีจำนวนรถยนต์ไฟฟ้าสะสมบนท้องถนนของประเทศไทยถึง 1.2 ล้านคัน ซึ่งการจะบรรลุเป้าหมายนี้ได้นั้น จำเป็นต้องอาศัยโครงสร้างพื้นฐานที่แข็งแกร่งและเพียงพอ

การเกิดขึ้นของรถยนต์ไฟฟ้าแบรนด์ไทย

หนึ่งในผลลัพธ์ที่น่าจับตามองจากนโยบายส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง คือการเตรียมเปิดตัวรถยนต์ไฟฟ้าแบรนด์ไทยแท้ที่ผลิตขึ้นในประเทศ ซึ่งมีกำหนดการเปิดตัวในช่วงปลายปี 2025 รถยนต์ดังกล่าวจะมีความพิเศษตรงที่ใช้ชิ้นส่วนที่ผลิตในประเทศไทยมากกว่า 50% ซึ่งเป็นการส่งเสริมอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ในประเทศโดยตรง โดยจะมุ่งเน้นเจาะตลาดในกลุ่มรถยนต์อเนกประสงค์ (MPV), รถกระบะ (Pick-up) และรถ SUV ซึ่งเป็นตลาดที่มีขนาดใหญ่และเป็นที่นิยมในประเทศไทย

ความท้าทายจากการแข่งขันในตลาด

อย่างไรก็ตาม อุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าของไทยยังคงเผชิญกับความท้าทายที่สำคัญ โดยเฉพาะการแข่งขันจากแบรนด์รถยนต์ไฟฟ้าสัญชาติจีน ซึ่งข้อมูลในช่วงครึ่งแรกของปี 2025 ระบุว่ามีส่วนแบ่งตลาดในประเทศไทยสูงกว่า 70% การเข้ามาของผู้เล่นรายใหญ่จากจีนทำให้เกิดการแข่งขันด้านราคาและเทคโนโลยีที่รุนแรง ซึ่งเป็นโจทย์ที่ทั้งผู้ผลิตสัญชาติไทยและภาครัฐต้องวางกลยุทธ์เพื่อรับมือและสร้างความสามารถในการแข่งขันในระยะยาว

บทสรุปและอนาคตของตลาดรถยนต์ไฟฟ้าไทย

มาตรการ EV 3.5 ถือเป็นก้าวย่างที่สำคัญและมีความรอบด้านในการขับเคลื่อนประเทศไทยสู่สังคมยานยนต์ไฟฟ้าอย่างแท้จริง การผสมผสานระหว่างแรงจูงใจทางการเงิน การสนับสนุนการผลิตในประเทศ และการนำนวัตกรรมอย่างเทคโนโลยีสลับแบตเตอรี่เข้ามาแก้ไขปัญหาการใช้งานจริง แสดงให้เห็นถึงวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนในการสร้างระบบนิเวศยานยนต์ไฟฟ้าที่สมบูรณ์และยั่งยืน

แม้จะยังมีความท้าทายด้านการแข่งขันรออยู่ แต่ด้วยนโยบายสนับสนุนที่ต่อเนื่องและชัดเจน อนาคตของอุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศไทยจึงมีแนวโน้มที่จะเติบโตอย่างแข็งแกร่ง และมีศักยภาพในการก้าวขึ้นเป็นผู้นำด้านการผลิตและใช้ยานยนต์ไฟฟ้าในภูมิภาคอาเซียนได้ตามเป้าหมายที่วางไว้ ผู้ที่สนใจในเทคโนโลยียานยนต์ไฟฟ้าจึงควรติดตามความคืบหน้าของมาตรการและการพัฒนาที่เกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิด