วันพิษสุนัขบ้าโลก: 5 ข้อต้องรู้-ฉีดวัคซีนฟรีที่ไหน?

หัวข้อเกี่ยวกับ วันพิษสุนัขบ้าโลก: 5 ข้อต้องรู้-ฉีดวัคซีนฟรีที่ไหน? เป็นข้อมูลสำคัญที่ประชาชนและเจ้าของสัตว์เลี้ยงควรทราบ เนื่องจากโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดต่อร้ายแรงที่สามารถคร่าชีวิตได้เกือบ 100% หากผู้ติดเชื้อแสดงอาการแล้ว การสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับวิธีป้องกัน การสังเกตอาการ และการเข้าถึงบริการฉีดวัคซีนจึงเป็นกุญแจสำคัญในการควบคุมและกำจัดโรคนี้ให้หมดไป

ภาพรวมของวันพิษสุนัขบ้าโลก

• วันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลกจัดขึ้นในวันที่ 28 กันยายนของทุกปี เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับอันตรายของโรค
• โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้อย่างสมบูรณ์ด้วยการฉีดวัคซีน ทั้งในคนและสัตว์
• การฉีดวัคซีนให้แก่สัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะสุนัขและแมว เป็นมาตรการหลักในการยับยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อ
• หากถูกสัตว์ที่สงสัยว่ามีเชื้อกัดหรือข่วน ต้องรีบปฐมพยาบาลและไปพบแพทย์เพื่อรับการฉีดวัคซีนป้องกันทันที
• หน่วยงานภาครัฐมักจัดกิจกรรมรณรงค์และให้บริการฉีดวัคซีนฟรีแก่สัตว์เลี้ยงในช่วงวันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก

ความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้า

โรคพิษสุนัขบ้า หรือที่รู้จักกันในชื่อโรคกลัวน้ำ ยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในหลายประเทศทั่วโลก แม้ว่าจะเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ แต่หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องและทันท่วงทีหลังการสัมผัสเชื้อ ผลลัพธ์ที่ตามมาคือการเสียชีวิต การทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของโรค ความสำคัญของวันรณรงค์ และมาตรการป้องกันจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน

โรคพิษสุนัขบ้าคืออะไร?

โรคพิษสุนัขบ้า (Rabies) เป็นโรคติดเชื้อไวรัสเฉียบพลันในระบบประสาทส่วนกลาง เกิดจากเชื้อไวรัสเรบีส์ (Rabies virus) ซึ่งเป็นไวรัสในสกุล Lyssavirus เชื้อไวรัสชนิดนี้สามารถติดต่อจากสัตว์สู่คน โดยส่วนใหญ่มักเกิดจากการถูกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ติดเชื้อกัด ข่วน หรือเลียบริเวณที่มีบาดแผลหรือรอยถลอก น้ำลายของสัตว์ที่ติดเชื้อจะมีไวรัสปะปนอยู่ เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายจะเดินทางผ่านเส้นประสาทไปยังสมองและไขสันหลัง ทำให้เกิดอาการทางประสาทที่รุนแรงและนำไปสู่การเสียชีวิตในที่สุด สัตว์ที่เป็นพาหะหลักในการแพร่เชื้อมาสู่คนคือสุนัข แต่ก็สามารถพบได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่นๆ เช่น แมว ค้างคาว วัว ลิง เป็นต้น

ความสำคัญและที่มาของวันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก

วันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโลก (World Rabies Day) ถูกกำหนดขึ้นให้ตรงกับวันที่ 28 กันยายนของทุกปี เพื่อรำลึกถึงวันเสียชีวิตของ หลุยส์ ปาสเตอร์ (Louis Pasteur) นักเคมีและนักจุลชีววิทยาชาวฝรั่งเศส ผู้ซึ่งพัฒนาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้สำเร็จเป็นครั้งแรก วันนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อรณรงค์ให้ผู้คนทั่วโลกตระหนักถึงภัยคุกคามของโรคพิษสุนัขบ้าและส่งเสริมความร่วมมือในการป้องกันและควบคุมโรค โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการกำจัดโรคพิษสุนัขบ้าที่เกิดจากสุนัขให้หมดไปภายในปี ค.ศ. 2030

ในปี พ.ศ. 2568 กรมควบคุมโรคของประเทศไทยได้เป็นเจ้าภาพจัดกิจกรรมรณรงค์ภายใต้แนวคิด “Act Now: You, Me, Community รวมพลังหยุดยั้งโรคพิษสุนัขบ้า” ซึ่งเป็นการเน้นย้ำถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นระดับบุคคล ครอบครัว หรือชุมชน ในการสร้างสังคมที่ปลอดภัยจากโรคพิษสุนัขบ้า ผ่านการให้ความรู้ การฉีดวัคซีนให้สัตว์เลี้ยง และการจัดการเมื่อเกิดเหตุการณ์สัมผัสโรคอย่างถูกวิธี

5 ข้อเท็จจริงสำคัญที่ต้องรู้เกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้า

เพื่อให้การป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ การมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับโรคนี้เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ข้อมูลต่อไปนี้คือ 5 ประเด็นหลักที่ทุกคนควรทราบเพื่อป้องกันตนเองและคนรอบข้างให้ปลอดภัยจากโรคร้ายนี้

1. โรคร้ายแรงถึงชีวิต แม้แผลเพียงเล็กน้อย

หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าต้องถูกสุนัขกัดเป็นแผลใหญ่เท่านั้นจึงจะเสี่ยงต่อการติดเชื้อ แต่ในความเป็นจริงแล้ว เชื้อไวรัสเรบีส์ในน้ำลายของสัตว์สามารถเข้าสู่ร่างกายได้แม้ผ่านรอยข่วนเล็กๆ หรือแผลถลอกที่ผิวหนัง หากน้ำลายของสัตว์ที่มีเชื้อสัมผัสกับบริเวณดังกล่าว นอกจากนี้ การสัมผัสกับเยื่อบุต่างๆ เช่น ตา ปาก หรือจมูก ก็เป็นช่องทางที่เชื้อสามารถเข้าสู่ร่างกายได้เช่นกัน เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายแล้ว จะใช้เวลาฟักตัวตั้งแต่ไม่กี่สัปดาห์ไปจนถึงหลายปี ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของแผลที่ถูกกัด (ยิ่งใกล้สมองยิ่งฟักตัวเร็ว) และปริมาณเชื้อที่ได้รับ