18 ก.ย. วันพิพิธภัณฑ์ไทย: 7 มิวเซียม กทม. น่าเที่ยว

เมื่อใกล้ถึงช่วงเวลากลางเดือนกันยายน หลายคนอาจกำลังมองหากิจกรรมพิเศษ และหนึ่งในนั้นคือการสำรวจเรื่องราวเนื่องใน 18 ก.ย. วันพิพิธภัณฑ์ไทย: 7 มิวเซียม กทม. น่าเที่ยว ซึ่งเป็นโอกาสอันดีในการค้นพบแหล่งเรียนรู้ใจกลางกรุง อย่างไรก็ตาม เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง วันพิพิธภัณฑ์ไทยที่กำหนดขึ้นอย่างเป็นทางการตรงกับวันที่ 19 กันยายนของทุกปี เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ที่ทรงมีพระบรมราชโองการให้จัดตั้งพิพิธภัณฑสถานสำหรับประชาชนขึ้นเป็นครั้งแรก บทความนี้จะพาไปสำรวจความสำคัญของวันดังกล่าว พร้อมแนะนำ 7 พิพิธภัณฑ์และมิวเซียมในกรุงเทพมหานครที่น่าสนใจและสามารถเดินทางได้อย่างสะดวกสบาย เพื่อเป็นแนวทางในการเปิดประสบการณ์ใหม่ๆ ในช่วงเวลาสำคัญนี้

ประเด็นน่าสนใจเกี่ยวกับวันพิพิธภัณฑ์ไทย

• วันพิพิธภัณฑ์ไทยตรงกับวันที่ 19 กันยายนของทุกปี: เป็นวันที่กำหนดขึ้นเพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์การก่อตั้งพิพิธภัณฑ์แห่งแรกของประเทศไทย
• รำลึกถึงพระราชดำริของรัชกาลที่ 5: เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงเล็งเห็นความสำคัญของการรวบรวมและจัดแสดงมรดกของชาติให้ประชาชนได้ศึกษา
• พิพิธภัณฑ์ในกรุงเทพฯ มีความหลากหลาย: มีตั้งแต่พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ศิลปะร่วมสมัย ไปจนถึงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งตอบสนองความสนใจที่แตกต่างกัน
• การเดินทางสะดวกสบาย: พิพิธภัณฑ์หลายแห่งตั้งอยู่ใกล้กับสถานีรถไฟฟ้า BTS และ MRT ทำให้การวางแผนเที่ยวชมเป็นเรื่องง่ายและเข้าถึงได้สำหรับทุกคน
• กิจกรรมพิเศษในช่วงวันสำคัญ: หลายพิพิธภัณฑ์มักจัดกิจกรรมพิเศษ เช่น นิทรรศการชั่วคราว การเสวนา หรือกิจกรรม Night Museum เพื่อดึงดูดผู้เข้าชมและสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ที่สนุกสนาน

ความสำคัญและที่มาของวันพิพิธภัณฑ์ไทย (19 กันยายน)

วันพิพิธภัณฑ์ไทยถือเป็นวันที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวงการการศึกษาและวัฒนธรรมของประเทศ การกำหนดให้วันที่ 19 กันยายนเป็นวันสำคัญนี้ มีรากฐานมาจากเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ที่สะท้อนถึงวิสัยทัศน์อันกว้างไกลของผู้นำประเทศในอดีต ที่ต้องการให้ประชาชนได้เข้าถึงองค์ความรู้และมรดกทางวัฒนธรรมของชาติอย่างเท่าเทียม

จุดเริ่มต้นของพิพิธภัณฑ์แห่งแรกในสยาม

ประวัติศาสตร์ของพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทยเริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นทางการในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เมื่อพระองค์ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งพิพิธภัณฑสถานสำหรับพระนครขึ้น ณ ศาลาสหทัยสมาคม หรือหอคองคอเดีย ในพระบรมมหาราชวัง เมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2417 (ค.ศ. 1874) การจัดตั้งครั้งนั้นนับเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งแรกของประเทศ ที่เปิดให้สาธารณชนได้เข้าชมโบราณวัตถุและศิลปวัตถุอันล้ำค่าของชาติ

ในโอกาสครบรอบ 150 ปีของการก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ไทยในปี พ.ศ. 2567 ที่ผ่านมา ได้มีการจัดกิจกรรมเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ภายใต้ชื่องาน “150 ปี พิพิธภัณฑ์ไทย สยามซิวิไลซ์ A Passage to Wisdom” ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ซึ่งเป็นเครื่องยืนยันถึงความสำคัญและการเดินทางอันยาวนานของสถาบันพิพิธภัณฑ์ในสังคมไทย

แนวคิดการเรียนรู้สู่ยุคใหม่

ในปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์ไม่ได้เป็นเพียงสถานที่เก็บรวบรวมของเก่าอีกต่อไป แต่ได้ปรับเปลี่ยนบทบาทสู่การเป็น “แหล่งเรียนรู้ตลอดชีวิต” ที่มีชีวิตชีวาและเข้าถึงง่าย กรมศิลปากรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ส่งเสริมแนวคิด “พิพิธภัณฑ์สนุก ทันสมัย เข้าถึงได้” หรือ Learning by Playing เพื่อเปลี่ยนภาพลักษณ์ของพิพิธภัณฑ์ให้เป็นพื้นที่สร้างสรรค์ที่ทุกคนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมและเรียนรู้ผ่านกิจกรรมที่สนุกสนาน ไม่ว่าจะเป็นนิทรรศการแบบมีปฏิสัมพันธ์ (Interactive Exhibition) การจัดเวิร์กช็อป หรือการนำเทคโนโลยีเข้ามาผสมผสานกับการจัดแสดง ทำให้การเที่ยวพิพิธภัณฑ์กลายเป็นประสบการณ์ที่น่าจดจำสำหรับคนทุกเพศทุกวัย

18 ก.ย. วันพิพิธภัณฑ์ไทย: 7 มิวเซียม กทม. น่าเที่ยว ที่ต้องไปเยือน

เนื่องในโอกาสวันพิพิธภัณฑ์ไทย การออกเดินทางสำรวจพิพิธภัณฑ์ในกรุงเทพมหานครจึงเป็นกิจกรรมที่น่าสนใจอย่างยิ่ง กรุงเทพฯ เป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์และมิวเซียมที่มีเอกลักษณ์หลากหลาย ซึ่งแต่ละแห่งพร้อมมอบความรู้และความบันเทิงในรูปแบบที่แตกต่างกันออกไป ต่อไปนี้คือ 7 สถานที่แนะนำที่เดินทางสะดวกและไม่ควรพลาด

1. พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร

ในฐานะพิพิธภัณฑ์แห่งแรกของประเทศไทย ที่นี่จึงเป็นสถานที่ที่ต้องมาเยือนเป็นอันดับแรก พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร เป็นคลังความรู้ทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี และศิลปะไทยที่สมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่ง ผู้เข้าชมจะได้ตื่นตาตื่นใจกับโบราณวัตถุชิ้นสำคัญของชาติ ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์จนถึงยุครัตนโกสินทร์ รวมถึงราชรถที่ใช้ในพระราชพิธีต่างๆ และพระที่นั่งที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) ในอดีต

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร มักเป็นศูนย์กลางในการจัดกิจกรรมพิเศษเนื่องในวันพิพิธภัณฑ์ไทย รวมถึงกิจกรรม Night Museum ที่เปิดให้เข้าชมในบรรยากาศยามค่ำคืน

2. มิวเซียมสยาม: พิพิธภัณฑ์การเรียนรู้

มิวเซียมสยามเป็นพิพิธภัณฑ์ที่ฉีกทุกกฎเกณฑ์เดิมๆ ด้วยแนวคิด “Play + Learn” ที่เน้นการสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่สนุกสนานและชวนให้ตั้งคำถามเกี่ยวกับความเป็นไทย นิทรรศการถาวร “ถอดรหัสไทย” พาผู้เข้าชมไปสำรวจแง่มุมต่างๆ ของวัฒนธรรมไทยผ่านเทคโนโลยีและสื่อผสมที่ทันสมัย ทำให้ที่นี่เป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมสำหรับครอบครัวและกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ต้องการมุมมองใหม่ๆ เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และสังคมไทย

3. หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC)

สำหรับผู้ที่ชื่นชอบศิลปะร่วมสมัย หอศิลปกรุงเทพฯ คือพื้นที่ที่ไม่ควรพลาด อาคารทรงกระบอกอันเป็นเอกลักษณ์ใจกลางสยามแห่งนี้ เป็นศูนย์รวมของงานศิลปะหลากหลายแขนง ทั้งนิทรรศการหมุนเวียนจากศิลปินไทยและต่างชาติ ภาพยนตร์ ดนตรี การแสดง และกิจกรรมเสวนาต่างๆ ทำให้ BACC เป็นพื้นที่สาธารณะที่มีชีวิตชีวาและเป็นแหล่งรวมตัวของคนรักศิลปะและวัฒนธรรมสมัยใหม่ การเดินทางที่สะดวกสบายด้วยรถไฟฟ้า BTS สถานีสนามกีฬาแห่งชาติ ทำให้ที่นี่เป็นหนึ่งในจุดหมายที่เข้าถึงง่ายที่สุด

4. พิพิธภัณฑ์บ้าน จิม ทอมป์สัน

สัมผัสความงดงามของสถาปัตยกรรมเรือนไทยโบราณและเรื่องราวอันน่าทึ่งของ เจมส์ แฮร์ริสัน วิลสัน ทอมป์สัน หรือ “จิม ทอมป์สัน” ผู้ก่อตั้งแบรนด์ผ้าไหมไทยที่มีชื่อเสียงระดับโลก พิพิธภัณฑ์แห่งนี้คือกลุ่มเรือนไทยไม้สักที่ถูกรวบรวมและนำมาประกอบขึ้นใหม่ ภายในจัดแสดงคอลเล็กชันศิลปวัตถุและโบราณวัตถุจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ทรงคุณค่า ท่ามกลางบรรยากาศสวนสวยอันร่มรื่นใจกลางเมือง เป็นการผสมผสานระหว่างประวัติศาสตร์ ศิลปะ และธรรมชาติได้อย่างลงตัว

5. นิทรรศน์รัตนโกสินทร์

ย้อนเวลาสู่ยุคก่อตั้งกรุงเทพมหานครผ่านนิทรรศการที่ทันสมัยและน่าตื่นตาตื่นใจ ณ นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ ที่นี่นำเสนอเรื่องราวประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรมแห่งยุครัตนโกสินทร์ผ่านสื่อมัลติมีเดียแบบ 4 มิติ และเทคนิคการนำเสนอที่น่าสนใจ ผู้เข้าชมจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับพระราชพิธีสำคัญ สถาปัตยกรรมอันงดงาม และวิถีชีวิตของผู้คนในอดีต นอกจากนี้ บนชั้นดาดฟ้ายังเป็นจุดชมวิวที่สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของโลหะปราสาทและภูเขาทองได้อย่างงดงาม

6. ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ

เปลี่ยนบรรยากาศจากการชมโบราณวัตถุมาสำรวจความลี้ลับของจักรวาลกันที่ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ แหล่งเรียนรู้ด้านดาราศาสตร์และวิทยาศาสตร์ที่เก่าแก่และเป็นที่รักของคนไทยมาทุกยุคทุกสมัย ผู้เข้าชมจะได้เพลิดเพลินกับการแสดงการฉายดาวในโดมขนาดใหญ่ที่ให้ความรู้สึกเสมือนกำลังท่องไปในอวกาศ พร้อมทั้งนิทรรศการวิทยาศาสตร์ต่างๆ ที่ให้ทั้งความรู้และความสนุกสนาน เหมาะสำหรับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะครอบครัวที่มีเด็กเล็ก

7. ศูนย์การเรียนรู้ธนาคารแห่งประเทศไทย

ตั้งอยู่ในอาคารโรงพิมพ์ธนบัตรเดิมริมแม่น้ำเจ้าพระยาที่ได้รับการบูรณะอย่างสวยงาม ที่นี่ไม่ใช่แค่พิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับเงินตรา แต่เป็นศูนย์การเรียนรู้ทางเศรษฐศาสตร์และการเงินที่ครบวงจร นิทรรศการนำเสนอประวัติศาสตร์ของเงินตราไทย วิวัฒนาการของธนาคารกลาง และบทบาทของธนาคารแห่งประเทศไทยในการรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจของประเทศ ด้วยการออกแบบที่ทันสมัยและเนื้อหาที่เข้าถึงง่าย ทำให้เรื่องเศรษฐกิจการเงินที่ดูซับซ้อนกลายเป็นเรื่องที่น่าสนใจและใกล้ตัวมากขึ้น

ตารางเปรียบเทียบ 7 พิพิธภัณฑ์และมิวเซียมในกรุงเทพฯ

กิจกรรมพิเศษที่ไม่ควรพลาดในช่วงเทศกาล

ช่วงวันพิพิธภัณฑ์ไทยในเดือนกันยายนของทุกปี หลายสถาบันมักจะจัดกิจกรรมพิเศษเพื่อดึงดูดความสนใจและมอบประสบการณ์ที่แตกต่างให้แก่ผู้เข้าชม กิจกรรมเหล่านี้ไม่เพียงแต่สร้างความสนุกสนาน แต่ยังเป็นการกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้ในรูปแบบใหม่ๆ อีกด้วย

Night at the Museum: เปิดประสบการณ์ยามค่ำคืน

หนึ่งในกิจกรรมที่เป็นที่นิยมอย่างสูงคือ “Night at the Museum” หรือการเปิดให้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ในเวลากลางคืน การได้เดินชมโบราณวัตถุและนิทรรศการภายใต้แสงไฟยามค่ำคืนให้ความรู้สึกที่แปลกใหม่และน่าตื่นเต้น หลายแห่งมักจะมีการแสดงดนตรี การแสดงศิลปะ หรือการนำชมโดยภัณฑารักษ์เป็นรอบพิเศษ ซึ่งสร้างบรรยากาศที่น่าประทับใจและแตกต่างไปจากการเข้าชมในเวลากลางวันอย่างสิ้นเชิง

เวิร์กช็อปและตลาดนัดสร้างสรรค์

เพื่อส่งเสริมแนวคิดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม หลายพิพิธภัณฑ์ได้จัดกิจกรรมเวิร์กช็อป DIY ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหานิทรรศการ เช่น การทำเครื่องปั้นดินเผา การวาดภาพ หรือการประดิษฐ์ของที่ระลึก นอกจากนี้ การจัดตลาดนัดศิลปะและสินค้าสร้างสรรค์ เช่น ตลาดอาร์ตทอย (Art Toy) ก็เป็นอีกหนึ่งแม่เหล็กที่ดึงดูดกลุ่มคนรุ่นใหม่ให้เข้ามาใช้เวลาในพื้นที่พิพิธภัณฑ์มากขึ้น เป็นการเชื่อมโยงมรดกทางวัฒนธรรมเข้ากับไลฟ์สไตล์ร่วมสมัยได้อย่างลงตัว

บทสรุปและแนวทางการท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์

วันพิพิธภัณฑ์ไทย ซึ่งตรงกับวันที่ 19 กันยายนของทุกปี เป็นมากกว่าวันสำคัญทางประวัติศาสตร์ แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการเปิดประตูสู่โลกแห่งความรู้และแรงบันดาลใจ การทำความเข้าใจเกี่ยวกับที่มาของวันสำคัญนี้ ควบคู่ไปกับการสำรวจ 7 มิวเซียม กทม. น่าเที่ยว ที่ได้แนะนำไป จะช่วยเปิดมุมมองใหม่ๆ และแสดงให้เห็นว่าพิพิธภัณฑ์ในปัจจุบันได้พัฒนาไปไกลกว่าการเป็นเพียงห้องสี่เหลี่ยมที่จัดแสดงของเก่า แต่กลายเป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้ที่สร้างสรรค์และมีชีวิตชีวาสำหรับทุกคน

ไม่ว่าจะเป็นการย้อนรอยประวัติศาสตร์ชาติไทยที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร การเรียนรู้แบบมีปฏิสัมพันธ์ที่มิวเซียมสยาม หรือการเสพงานศิลป์ที่หอศิลปกรุงเทพฯ ล้วนเป็นประสบการณ์ที่ทรงคุณค่า การใช้โอกาสในช่วงวันพิพิธภัณฑ์ไทยออกเดินทางไปเยือนสถานที่เหล่านี้ คือการลงทุนทางปัญญาและเป็นการสนับสนุนให้แหล่งเรียนรู้ที่สำคัญของชาติได้ทำหน้าที่สืบสานมรดกทางวัฒนธรรมต่อไปอย่างยั่งยืน