ประเทศไทยซึ่งมีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอันยาวนาน มีมรดกที่ไม่มีใครเทียบเคียงซึ่งสามารถพบเห็นได้ในงานศิลปะ สถาปัตยกรรม อาหาร และแน่นอนว่าเสื้อผ้า มีบางสิ่งที่ดึงดูดความสนใจและประวัติศาสตร์ของประเทศได้เช่นเดียวกับชุดไทยหรือชุดไทยเดิม
แม้ว่าชุดไทยเดิมอาจเป็นคำที่คุ้นเคยสำหรับหลายๆ คนอยู่แล้ว เนื่องจากได้เจาะลึกถึงความงดงามของการแต่งกายสำหรับผู้ชายของประเทศไทย ตอนนี้กำลังนำเสนอขอบเขตที่ไม่ค่อยมีคนสำรวจแต่ก็น่าหลงใหลไม่แพ้กัน นั่นคือเครื่องแต่งกายแบบดั้งเดิมของผู้ชาย แม้ว่าชุดไทยของผู้หญิงมักจะได้รับความชื่นชมจากทั่วโลก แต่สไตล์และมรดกอันยาวนานของการแต่งกายแบบดั้งเดิมของผู้ชายยังคงเป็นเรื่องราวที่ไม่มีใครบอกเล่าซึ่งสมควรได้รับความสนใจ
เครื่องแต่งกายแบบไทยมีการเปลี่ยนแปลงและวิวัฒนาการมากมายตลอดประวัติศาสตร์อันยาวนาน แต่เมื่อเล่าชุดไทยเดิมเรื่องนี้ จะเน้นไปที่ลวดลายที่สลับซับซ้อนและเรื่องราวอันลึกซึ้งเบื้องหลังเสื้อพระราชทานและชุดราชประแตนอันน่าเคารพ
ภาพจาก: Weddinglist
เสื้อพระราชทานผสานบทกวีแห่งมรดกไทย
ปี พ.ศ. 2522 (ค.ศ.1979) เป็นปีแห่งการฟื้นฟูการแต่งกายของผู้ชายในประเทศไทย ด้วยการเปิดตัวเสื้อพระราชทาน ทำให้เกิดเสื้อผ้าที่ไม่เพียงแต่แพร่หลายในประเพณีเท่านั้น แต่ยังรวมเอาความก้าวหน้าของประเทศไปสู่ความทันสมัยอีกด้วย ชื่อนี้แปลตรงตัวว่า “เสื้อเชิ้ตพระราชทาน” เผยให้เห็นถึงเชื้อสายที่น่านับถือ
ลองนึกภาพเสื้อเชิ้ตที่มีน้ำหนักของราชวงศ์ติดตัวไปด้วย ออกแบบโดยช่างตัดเสื้อของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และมักสวมใส่โดยนักการเมืองในช่วงแรกๆ ชุดนี้สะท้อนความรู้สึกถึงอำนาจและความเคารพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับคอเสื้อจีนแมนดาริน กระดุมกลมแบนห้าเม็ดที่ประดับอยู่ไม่ได้เป็นเพียงการตกแต่งเท่านั้น เป็นการยกย่องให้กับงานฝีมือที่พิถีพิถันและความใส่ใจในรายละเอียดซึ่งพบเห็นได้ทั่วไปในวัฒนธรรมไทย
พวกเขากล่าวว่าความหลากหลายคือเครื่องเทศแห่งชีวิต เสื้อพระราชทานไม่ลังเลใจในเรื่องนี้ เสื้อตัวนี้มีหลายแบบ:
1. แขนสั้น: สำหรับลุคลำลองแต่ยังคงความดั้งเดิม
2. แขนยาว: ผสมผสานประเพณีเข้ากับลักษณะที่เป็นทางการมากขึ้น
3. แขนยาวพร้อมสายสะพาย: ตัวอย่างของความสง่างามที่เป็นทางการและดั้งเดิม
ภาพจาก: tnews
ไม่ว่าจะเป็นรุ่นแขนสั้นโปร่งสบาย เหมาะสำหรับช่วงบ่ายแบบไทยๆ รุ่นแขนยาวที่เป็นทางการ หรือรุ่น pièce de résistance รุ่นแขนยาวมีสายสะพาย ก็มีสไตล์ที่เหมาะกับทุกโอกาส แต่สิ่งที่ทำให้เครื่องแต่งกายนี้แตกต่างก็คือการผสมผสานที่กลมกลืนกับตะวันตก โดยทั่วไปจะจับคู่กับกางเกงสูทสไตล์ตะวันตก ซึ่งแสดงถึงความสามารถของประเทศไทยในการผสานประเพณีที่หยั่งรากลึกเข้ากับภูมิทัศน์แฟชั่นระดับโลกที่กำลังพัฒนา
การเกิดของเสื้อพระราชทานมิใช่เป็นเพียงแค่เรื่องแฟชั่นเท่านั้น มันเป็นสัญลักษณ์ ในช่วงเวลาที่ประเทศต่างๆ พัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ประเทศไทยได้ประกาศความเคารพต่ออดีตอย่างแนบเนียนพร้อมทั้งก้าวไปสู่อนาคตอย่างมั่นใจ
ราชประแตนรวบรวมราชวงศ์ไว้ในเนื้อผ้า
เมื่อพูดถึงชุดราชประแตน เรากำลังเจาะลึกเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่ครอบคลุมยุคสมัยและกษัตริย์แต่ละพระองค์ เครื่องแต่งกายนี้เป็นเครื่องพิสูจน์ถึงจิตวิญญาณอันมีวิสัยทัศน์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสะท้อนเสียงกระซิบในช่วงเวลาที่วัฒนธรรมไทยเริ่มเปิดรับอิทธิพลจากทั่วโลก เรื่องราวนี้มีต้นกำเนิดมาจากการเดินทางไปยังบริติชอินเดียในปี 1871 โดยบอกเล่าเรื่องราวของความอยากรู้อยากเห็น การปรับตัว และการผสมผสานทางวัฒนธรรม
ภาพจาก: ไทยรัฐออนไลน์
ชุดราชประแตนมักถูกนำไปเปรียบเทียบกับแจ็กเก็ตสไตล์เนห์รู (Nehru-style) ซึ่งเป็นดีไซน์ที่ชวนให้นึกถึงเสื้อเชอร์วานิสผู้สง่างามของอินเดีย พระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวคือการสร้างสรรค์เครื่องแต่งกายที่ยังคงรักษาแก่นแท้ของประเพณีไทยในขณะเดียวกันก็รองรับองค์ประกอบจากวัฒนธรรมอื่น ๆ ด้วยปกตั้งและการเปิดกระดุมแนวตั้งอันเป็นเอกลักษณ์ เสื้อแจ็คเก็ตแบบชุดราชประแตน จึงถือกำเนิดขึ้นจากวิสัยทัศน์นี้ เมื่อจับคู่กับโจงกระเบนแบบดั้งเดิม (ผ้าพันพับระหว่างขาซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการแต่งกายแบบไทยโบราณ) ถุงเท้ายาวถึงเข่า และรองเท้าออกงาน เครื่องแต่งกายถือเป็นตัวอย่างของความสบาย สไตล์ และวัฒนธรรม สัญลักษณ์
นอกเหนือจากการออกแบบแล้ว ชุดราชประแตนยังมีบทบาทสำคัญในโครงสร้างสังคมไทยอีกด้วย ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 และต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ชุดราชประแตนดังกล่าวกลายเป็นเครื่องแต่งกายที่ได้รับเลือกสำหรับข้าราชการและชนชั้นสูงในกรุงเทพฯ การสวมชุดราชประแตนไม่ได้เป็นเพียงเกี่ยวกับแฟชั่นเท่านั้น เป็นการส่งสัญญาณถึงสถานะ การศึกษา และความเชื่อมโยงกับโลกนอกเขตแดนของประเทศไทย
แม้ว่าการใช้งานในชีวิตประจำวันจะลดลงตามกาลเวลา แต่ความสำคัญของมันก็ไม่ได้ลดลงเลย ปัจจุบันชุดราชประแตนกลายเป็นโบราณวัตถุอันทรงคุณค่าสำหรับโอกาสพิเศษ กิจกรรมทางวัฒนธรรม และพิธีกรรม สำหรับคนไทยจำนวนมาก ที่นี่ทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมความคิดถึงอดีต ชวนให้นึกถึงความทรงจำของปู่และบรรพบุรุษที่สวมมันด้วยความภาคภูมิใจ
นักออกแบบสมัยใหม่ซึ่งตระหนักถึงเสน่ห์อันเหนือกาลเวลาได้นำชุดราชประแตน มาใช้เป็นครั้งคราว (พร้อมกับลายพิมพ์และดีไซน์สไตล์ไทยคลาสสิกอื่นๆ) ในคอลเลกชันแฟชั่นร่วมสมัย โดยผสมผสานลวดลายแบบดั้งเดิมเข้ากับผ้าและการตัดเย็บสมัยใหม่ ความสนใจครั้งใหม่นี้ทำให้มั่นใจได้ว่าแม้ว่าชุดราชประแตน อาจเป็นของประวัติศาสตร์ แต่มรดกของรูปแบบดังกล่าวยังคงเจริญรุ่งเรืองในปัจจุบัน
ภาพจาก: sanook
ชุดไทยในสภาพแวดล้อมสมัยใหม่
แก่นแท้ของชุดไทยไม่ได้จำกัดอยู่เพียงกำแพงพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์หรือหน้าหนังสือเก่าๆ เท่านั้น มีชีวิตชีวา โดนใจสังคมไทยร่วมสมัย และแต่งนิทานใหม่ๆ ทุกวัน
จากท้องถนนในกรุงเทพฯ อันพลุกพล่านไปจนถึงงานพรมแดงระดับนานาชาติและการประกวดนางงาม ชุดไทยปรากฏตัวในรูปแบบต่างๆ โดยได้รับความอนุเคราะห์จากบ้านแฟชั่นไทยที่เป็นนวัตกรรมใหม่ นักออกแบบเหล่านี้ถักทอองค์ประกอบแบบดั้งเดิมเข้ากับสุนทรียศาสตร์สมัยใหม่ ทำให้มั่นใจได้ว่า ชุดไทย ไม่เพียงแต่มีความเกี่ยวข้องเท่านั้น แต่ยังมีความทะเยอทะยานอีกด้วย
ปัจจุบัน ชุดไทยยังคงมีบทบาทสำคัญในงานแต่งงานแบบไทย ในขณะที่กระแสทั่วโลกได้นำเอาขนบธรรมเนียมและการปฏิบัติแบบตะวันตกมาสู่พิธีแต่งงานของไทย คู่รักหลายคู่ยังคงชื่นชมความสง่างามและความรู้สึกของฉัตรไทย เจ้าบ่าวมักจะสวมชุดเสื้อพระราชทานหรือชุดราชประแตนสุดคลาสสิก เพื่อเชิดชูมรดกของตนพร้อมทั้งเฉลิมฉลองอนาคตของตน
ภาพจาก: the standard
ในวงการบันเทิง ละครไทยมีบทบาทสำคัญในการจุดประกายความรักในการแต่งกายแบบดั้งเดิมของประเทศ บุพเพสันนิวาส หรือ “Love Destiny” ละครแนวประวัติศาสตร์คอมเมดี้การเดินทางข้ามเวลาเป็นตัวอย่างที่สำคัญ ละครเรื่องนี้ไม่เพียงแต่ทำให้ผู้ชมหลงใหลด้วยเนื้อเรื่องที่น่าดึงดูดเท่านั้น เป็นการยกระดับการแต่งกายแบบไทยดั้งเดิมให้กลายเป็นไอคอนแฟชั่นร่วมสมัย อิทธิพลที่ลึกซึ้งอย่างล้นหลามทำให้เกิดกิจกรรมการแต่งกายตามประเพณีไทยเพิ่มมากขึ้น และผู้คนเริ่มยอมรับการแต่งกายดังกล่าวเป็นเครื่องแต่งกายประจำวัน กระแสทั่วประเทศนี้ได้รับความนิยมอย่างมากจนแม้แต่เจ้าหน้าที่ของรัฐยังอนุมัติการแต่งกายแบบดั้งเดิมเหล่านี้สำหรับติดรูปถ่ายบนบัตรประจำตัวอีกด้วย
โดยพื้นฐานแล้ว การเดินทางของชุดไทยจากราชสำนักในอดีตสู่ฟีด Instagram ของคนรุ่นใหม่เป็นข้อพิสูจน์ถึงเสน่ห์อันเหนือกาลเวลา ด้วยความสามารถในการปรับตัวและความรักที่ไม่มีวันสิ้นสุดของชาติ ชุดไทยสัญญาว่าจะยังคงเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทยอันเป็นที่รัก
ที่มา www.thailandnow.in.th